Automatyka
Automatyka jest dziedziną z pogranicza techniki i nauki. Sformułowania tego używa się bowiem nie tylko do określenia teorii sterowania opartej na zasadach matematycznych. Stosuje się je również do opisu zastosowania urządzeń, które służą do pomiarów, kontroli i sterowania. Którąkolwiek z tych dwóch definicji przyjąć, automatyka przyczynia się do silnego rozwoju technologii przemysłowych, internetowych, wojskowych oraz wielu innych.
Automatyka jest skupiona wokół sterowania procesami technologicznymi i przemysłowymi. Z założenia ma ona powodować szybsze wykonywanie powtarzalnych lub wymagających skomplikowanych obliczeń czynności. Może również umożliwiać zdjęcie z barków człowieka zarówno rutynowych obowiązków, jak i skomplikowanych procesów. Dzięki temu ludzi można przekierować do zadań wymagających innych predyspozycji.
Czy automatyka i automatyzacja to to samo?
Automatyka nie jest automatyzacją. Automatyzacja to proces zastępowania ludzkiej pracy czynnościami wykonywanymi przez maszyny. Tymczasem automatyka może to umożliwiać, nie jest jednak wyżej opisywanym zjawiskiem. Proces automatyzacji następuje poprzez działania związane z automatyką, techniką informatyczną, mechanizacją i robotyką.
Mówiąc inaczej, automatyka to dziedzina, w której wykorzystuje się m.in. sterowniki, czujniki i zaawansowaną elektronikę. Automatyzacja jest z kolei zjawiskiem wynikającym z rozwoju wiedzy o projektowaniu systemów i urządzeń, które mogą, lecz nie muszą być powiązane z automatyką.
Historia automatyki.
historię automatyki dzielimy na okres wczesny do 1900 r., okres przedklasyczny datowany na lata 1900 do 1940, okres klasyczny, który trwał od 1935 do 1960 r. oraz okres nowoczesny trwający od 1955 r. do czasów współczesnych.
W początkowym okresie automatyka dotyczyła prostych mechanizmów sterujących. Podczas rewolucji przemysłowej zaistniała potrzeba wykorzystania owej dziedziny na znacznie większą skalę. Pierwsze projekty były tworzone intuicyjnie przez inżynierów, którzy bazowali wyłącznie na swojej wiedzy, doświadczeniu i mniej lub bardziej ostrożnych eksperymentach. Później prym zaczęły wieść analizy teoretyczne, co doprowadziło do opracowania zbioru metod projektowych stosowanych do tworzenia układów regulacji. Od 1960 r. metody te zaczęła wspierać i uzupełniać teoria sterowania.
Automatyka i robotyka doskonale się uzupełniają.
Automatyka jest powiązana z robotyką, informatyką, bioniką i mechatroniką.
Informatyka w automatyce pełni istotną rolę m.in. podczas wykorzystywania komputerów do analiz i syntez systemów. Powiązanie między tymi dziedzinami można jednak zauważyć również podczas wykorzystywania samych urządzeń i systemów cyfrowych w sterowaniu obiektami lub procesami.
W bionice, która skupia się na budowie urządzeń na wzór organizmów istniejących w naturze, bardzo często czerpie się ze zdobyczy automatyki. Można dzięki temu sprawić, że procesy zachodzące w maszynie będą mogły mieć miejsce bez ingerencji człowieka lub z jego ograniczonym udziałem.
Z kolei układy sterowania opracowane dzięki zdobyczom automatyki są wykorzystywane powszechnie w urządzeniach tworzonych przez zespoły mechatroników i robotyków.
Rodzaje automatyki.
Automatykę można podzielić na wiele branż, które mogą się wzajemnie przenikać.
Branża automatyki przemysłowej skupia się na rozwiązaniach stosowanych w przemyśle, na przykład w przedsiębiorstwach produkcyjnych, hutach, kopalniach czy zakładach utylizacji odpadów.
Automatyka środków oraz systemów transportu jest powiązana na przykład z samochodami, samolotami, kolejami linowymi, transportem podnośnikowym, górniczymi urządzeniami wyciągowymi czy dźwignicami.
Ze zdobyczami automatyki systemów biologicznych i medycznych można się spotkać, korzystając z analizatora biochemicznego, kardiomonitora czy nowoczesnych wózków inwalidzkich.
Natomiast automatyka budynkowa dotyczy instalacji w obiekcie budowlanym. Oprócz tego mówi się również o branży automatyki wojskowej, w której dobrym przykładem urządzenia wykorzystującego automatykę jest artyleria przeciwlotnicza.
